حافظ شیرازی یکی از شاعران برجسته فرهنگ و ادب فارسی است که نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از نقاط جهان نیز محبوبیت فراوانی دارد. با گذشت قرن‌ها از درگذشت او، هنوز هم اشعارش به طور گسترده‌ای نقل می‌شوند و در شب‌های خاصی مانند شب یلدا، علاوه بر فال حافظ و خواندن شاهنامه، اشعارش در محافل مختلف به زبان‌ها می‌آید. پس از فوت حافظ، بسیاری از افراد تلاش کردند تا زندگی سیاسی و شخصی او را مورد بررسی قرار دهند.
داستان‌های متعددی درباره زندگی، همسر و اشعار حافظ شیرازی وجود دارد، اما برخی از این روایت‌ها به هیچ وجه قابل اعتماد نیستند. حافظ بیشتر عمر خود را به سرودن اشعار و غزلیات اختصاص داده و در موضوعاتی چون عشق و فراق بسیار نوشته است. مخاطب اصلی بسیاری از غزلیات او، خداوند بوده است.
در این مقاله از انتشارات پیام عدالت، قصد داریم به معرفی حافظ، زندگی‌نامه او، دیوان حافظ و مهم‌ترین آثارش به طور جامع بپردازیم.
زندگی‌نامه حافظ شیرازی
شیخ حافظ شیرازی در شهر شیراز متولد شده و در سال ۷۲۷ هجری قمری به دنیا آمده است. او دو برادر بزرگ‌تر داشت و پدرش تاجر زغال سنگ بود. تخلص شعری این شاعر بزرگ «حافظ» است که به دلیل حفظ کامل قرآن در سنین کم، به او اطلاق شده است. او با کمک پدرش و با شنیدن صوت قرآن، توانست تمام قرآن را حفظ کند. همچنین در سنین بالاتر، علاقه زیادی به شعرخوانی داشت و اشعار سعدی، نظامی و چند شاعر دیگر را به خوبی حفظ کرده بود که این امر به تقویت روحیه ادبی او کمک شایانی کرد.
آثار حافظ شیرازی
حافظ شیرازی در طول زندگی‌اش آثار فراوانی خلق کرده است. اشعار او شامل رباعی، قطعه و غزلیات است که در مجموعه‌ای به نام دیوان حافظ گردآوری شده و شامل حدود ۵۰۰ غزل و ۴۲ رباعی می‌باشد. همچنین، چندین قصیده با وزن مشابه غزلیات او نیز در این کتاب موجود است. به طور کلی، حافظ شاعر پرکاری نبوده و به طور مداوم غزل نمی‌سروده است.
او هر چند سال یک بار تعداد محدودی غزل می‌سرود که این اشعار در نهایت به شکل کتاب دیوان حافظ منتشر شده است. این اثر مشهور در کشورهای مختلف جهان ترجمه و منتشر شده و برای بسیاری از غیرایرانی‌ها نیز جذابیت دارد. در حال حاضر، بیشتر نسخه‌های موجود از دیوان حافظ به صورت غیرخطی و بدون تذهیب هستند. تنها تعداد محدودی از نسخه‌های نگارگری شده و خطی از دیوان حافظ وجود دارد که عمدتاً در کشورهای آسیایی مانند ایران، افغانستان و هند توزیع شده‌اند.
